Недвижимость и Строительство

&#1178aзa&#1179стaндa былтыр oнкoлoгиялы&#1179 aуру&#1171a шaлды&#1179&#1179aндaр сaны 29 мы&#1187 aдaм&#1171a жeткeн. Б&#1201л oсы к&#1199нгe дeйінгі eліміздe тіркeлгeн e&#1187 жo&#1171aры к&#1257рсeткіш. Дeгeнмeн онколог маманы&#1187 айтуынша, &#1179аза&#1179станда&#1171ы онкологиялы&#1179 аурулар к&#1257рсеткіші дамы&#1171ан елдермен салыстыр&#1171анда айтарлы&#1179тай т&#1257мен. &#1178аза&#1179 онкология ж&#1241не радиология &#1171ылыми-зерттеу институты диреткорыны&#1187 орынбасары &#1240ділбаев Д&#1241урен &#1170алым&#1201лы Тengrinews.kz тілшісіне берген с&#1201хбатында дерті &#1241бден ме&#1187деп кеткенде келетіндерді&#1187 &#1179атары &#1241лі де сейілмей т&#1201р&#1171анын айтады. 

Маманны&#1187 с&#1257зінше, &#1179азіргі та&#1187да аруды&#1187 алдын алу туралы к&#1257п айтыла баста&#1171анды&#1179тан м&#1201ны ескеріп, к&#1199тіне баста&#1171андар артып келеді, дегенмен, б&#1201л &#1257те мардымсыз &#1257сім болып отыр екен. Осы&#1171ан байланысты ол дертке шалды&#1179анды&#1171ы&#1187ыз аны&#1179талса, мемлекеттік мекемеге келуге ке&#1187ес берді. 

Д&#1241урен &#1170алым&#1201лы © Тengrinews.kz

«Біздегі емдеу ке&#1187ес кезіндегі ж&#1199йеге негізделген. Б&#1201л айтарлы&#1179тай прогрессив ж&#1199йе болатын. Екінші д&#1199ниеж&#1199зілік со&#1171ыстан кейін бірден онкологиялы&#1179 мекемелер желісі &#1179&#1201рылды. Басты орталы&#1179 М&#1241скеуде, ал ке&#1187естік республикаларды&#1187 астанасында &#1170ЗИ болды ж&#1241не &#1241р облыс орталы&#1171ында диспансер &#1179&#1201ралды. Диспансер толы&#1179 аурухана болатын, онда химия ж&#1241не с&#1241уле терапиясы да болды. Онкологиялы&#1179 институтта е&#1187 к&#1199рделі онкология емделеді. Сонды&#1179тан е&#1187 сапалы емді онкологяи&#1171а шалды&#1179&#1179ан адам тек &#1170ЗИ-да ала алады», — дейді Д&#1241урен &#1240ділбай. 

Сонымен &#1179атар, ол онкологияны &#1170ЗИ-да емдеу мен жеке клиникада ем &#1179абылдау арасында&#1171ы айырмашылы&#1179 туралы айтып берді. 

«Жекеменшік клиникаларда осы уа&#1179ыт&#1179а дейін онкологияны емдеуге &#1179&#1201&#1179ы болма&#1171ан. Биылдан бастап аккредитациядан &#1257те ал&#1171андарына &#1171ана лицензия беріле бастайды. &#1256йткені осы уа&#1179ыт&#1179а дейін &#1241детте жекеменшік клиникаларда онкологиямен тек хирург айналысып келді. Ал &#1170ЗИ-да хирург, химия терапевт, молекулярлы генетика, заманауи с&#1241улелік терапия, &#1179имыл-&#1179оз&#1171алыс&#1179а, демге модуляциялан&#1171ан. Я&#1171ни заманауи &#1241дістер тек осында &#1171ана &#1179олданылады. Жекеменшік клиникаларда &#1179алай емдеу керектігін к&#1257біне хирург &#1179ана шешеді, ал м&#1201ндай шешім кемінде &#1199ш маманны&#1187 келісімімен жасалу керек. Негізі &#1179андай &#1241діспен емдеу бес-алты адамнан &#1179&#1201рал&#1171ан мультидисплинарлы&#1179 команданы&#1187 ж&#1201мысы. Олар пациентті жан-жа&#1179ты тексеріп, &#1241ркім &#1257з аспектісінен &#1179орытындысын айтып, емдеу &#1241дісін аны&#1179тайды. Жекеменшік клиникаларда к&#1257біне тек операция жасалады, ал одан кейінгі емні&#1187 &#1179алай ж&#1199зеге асырылатыны белгісіз. Оны&#1187 &#1199стіне емді операциядан бастау &#1179аншалы&#1179ты &#1179исынды бол&#1171аны та&#1171ы белгісіз болып &#1179алады», — дейді Д&#1241урен &#1170алым&#1201лы. 

Сонымен &#1179атар, елімізде &#1179атерлі ісікті емдейтін жо&#1171ары мамандырыл&#1171ан радиациялы&#1179 онкология орталы&#1179тары бар — А&#1179т&#1257бе, &#1178ара&#1171анды, Семей, Алматы ж&#1241не Астанада. Онда мида орналас&#1179ан &#1201са&#1179 ісіктерге де ем жасалады екен. 

Онколог маманы&#1187 айтуынша, к&#1257п жа&#1171дайда м&#1201ндай ауыр дертті&#1187 пайда болуына адамдарды&#1187 &#1257з денсаулы&#1171ына нем&#1179&#1201райлы &#1179арауынан болады. 

«Жалпы обыр — ДН&#1178-да&#1171ы мутация, бір жасушада пайда бол&#1171ан мутацияны ішкі механизм ар&#1179ылы емделмесе, оны&#1187 &#1199стіне иммунды ж&#1199йе оны бай&#1179амаса &#1171ана обыр пайда болады. Негізі обырды&#1187 пайда болуы о&#1187ай емес, жасуша &#1179атерлі ісікке айналуы &#1199шін к&#1257птеген кедергіден &#1257туі керек. Е&#1187 к&#1257п кездесетін обыр — адамны&#1187 &#1257зіне-&#1257зі тауып алатын &#1179атерлі ісік. М&#1241селен жылдар бойы шылым шегесіз, ал оны&#1187 т&#1199тін &#1179&#1201рамында ДН&#1178-&#1171а шабуыл жасайтын химиялы&#1179 заттар бар. Міне, сіз к&#1199нде темекі шегесіз делік, химиялы&#1179 заттар к&#1199нде шабуыл жасайды. Осыдан барып, к&#1199ндерді&#1187 к&#1199нінде &#1179атерлі ісік пайда болады. Оны&#1187 &#1199стіне 20-30 жыл шылым шексе&#1187із. Б&#1201лар кездейсо&#1179 пайда болатындар &#1179атарына жатады. Ал жасы&#1187ыз &#1201л&#1171ай&#1171ан сайын оны&#1187 &#1179аупі жо&#1171арылай т&#1199седі», — деп т&#1199сіндірді ол. 

Осы ретте &#1179атерлі ісіктен са&#1179тануды&#1187 тегін ж&#1241не н&#1241тижелі жолы салауатты &#1257мір салты мен д&#1201рыс тама&#1179тану екені айтылды. 

«Айта кету керек, б&#1199гінгі та&#1187да &#1201сынылып отыр&#1171ан биологиялы&#1179 белсенді &#1179оспаларды&#1187 иммунды ж&#1199йені к&#1257теруге пайдасы жо&#1179. Оларды&#1187 пайдасы д&#1241лелденбеген. Иммунды ж&#1199йені расында к&#1199шейте алатын д&#1241рмектер &#1257те ауыр дерт т&#1199рлерінде &#1171ана &#1179олданылады. Б&#1199гінгі та&#1187да олар &#1257те &#1179ымбат. Ондай иммунотерапия &#1179&#1201ны бір адам&#1171а жылына 500 мы&#1187 доллар&#1171а дейін барып &#1179алады», — деп атап &#1257тті маман.

Сонымен бірге, онкологиялы&#1179 ауруларды&#1187 алдын алуды&#1187 екі т&#1199рі бар екен. Ал&#1171аш&#1179ысы ауырмай т&#1201рып, салауатты &#1257мір салтын &#1201стану болса, екіншісі тексеруден &#1257тіп т&#1201ру. 

«Бізде е&#1187 к&#1257п тара&#1171аны жатыр мойыны обыры, с&#1199т безі ж&#1241не колоректал обыр. Негізі жатыр мойыны мен колектаралды обыр алдымен полип немесе эрозия т&#1199рінде пайда болады. &#1178атерлі емес ісік де&#1187гейімен 5-10 жылда &#1179атерлі ісікке айналады. Осы уа&#1179ытта оны аны&#1179тау&#1171а болады. Осы кезде полипті алып тастаса, &#1179атерлі ісік пайда болмайды. С&#1199т безі обыры мамография, жатыр мойыны обырына Папаниколау бояуы ж&#1241не колоректал обыр кезінде калда жасырыл&#1171ан &#1179ан&#1171а сараптама жасалады, егер &#1179ан табылса, колоноскопия жасалады. Б&#1201л б&#1199гінгі та&#1187да е&#1187 к&#1257п тарал&#1171ан &#1179атерлі ісік т&#1199рлерін е&#1187 н&#1241тижелі аны&#1179тау жолдары. Амал не, &#1179атерлі ісікті&#1187 барлы&#1179 т&#1199ріне скрининг жо&#1179. Сонымен &#1179атар, айтарлы&#1179тай к&#1257п тарал&#1171ан &#1257кпе обырын аны&#1179тауды&#1187 д&#1241лелденген жал&#1171ыз &#1241дісі т&#1257мен дозалы компьютерлік томография. Жатыр мойыны &#1199шін &#1199ш жылда бір, папилома вирусы ар&#1179ылы аны&#1179тайтын болса бес жылда бір рет те жетеді, мамография жыл сайын, колоноскапия кезінде еште&#1187е табылмаса келесі жолы бес жылдан кейін тексерілуге болады», — дейді д&#1241рігер. 

Маманны&#1187 с&#1257зінше, &#1179азір еліміз бойынша &#1179атерлі ісікке шалыну солт&#1199стік ж&#1241не шы&#1171ыс айма&#1179тарда к&#1257бірек кездеседі. «Б&#1201&#1171ан &#1241сер ететін факторлар к&#1257п, м&#1241селен шы&#1171ыс айма&#1179тарда &#1257ндіріс орындары к&#1257бірек шо&#1171ырлан&#1171анды&#1179тан болуы м&#1199мкін. А елімізді&#1187 солт&#1199стігінде т&#1201р&#1171ындарды&#1187 о&#1187т&#1199стікке &#1179ара&#1171анда орташа жасы жо&#1171ары, я&#1171ни, онда жастар аз, бала туу к&#1257рсеткіші т&#1257мен. Дегенмен бір &#1171ана негізгі фактор ретінде к&#1257рсететін себеп жо&#1179. Ол жас&#1179а, тама&#1179тану мен &#1257мір салтына байланысты болып келеді. Сонды&#1179тан е&#1187 &#1201тымды ж&#1241не е&#1187 арзан жолы ол &#1257зі&#1187ізді к&#1199ту. Салауатты &#1257мір салты ар&#1179ылы ДН&#1178-&#1171а зиянды заттарды азайтасыз. К&#1257пшілік білетін тама&#1179тану&#1171а байланысты &#1241деттер к&#1257к&#1257ніс пен жеміс-жидекті к&#1257бірек жеу. &#1178азыл етті азыра&#1179 т&#1201тыну», — деп &#1179орытындылады ол.